2025 yılı asgari ücret zammı, çalışan kesim tarafından büyük bir merakla bekleniyordu ve beklentiler en az 25.000 TL civarındaydı. Ancak açıklanan rakamın 22.104 TL olması, birçok kesimde hayal kırıklığı ve tepkiye yol açtı. Bu durum, muhalefetin de tepkisini çekerek erken seçim çağrılarına kadar uzandı.
Adapazarı sokaklarında halk54.com tarafından yapılan röportajlarda, gençlerden yaşlılara kadar birçok vatandaşın açıklanan asgari ücrete büyük tepki gösterdiği görülüyor. 2025 yılı için asgari ücretin %30 artışla 22.104 TL olarak belirlenmesi, özellikle konut kira artış oranının %60, yıllık enflasyonun %47, vergi, harç ve kurum ödemelerindeki yeniden değerleme oranının %43.93 ve işveren asgari ücret desteğinin %42.86 olduğu bir ekonomik tabloda, vatandaşlar tarafından yetersiz bulunuyor.
Çalışan kesim de vatandaş da tepkili.
Vatandaşların ve muhalefetin tepkilerinin temelinde, açıklanan asgari ücret zammının mevcut ekonomik koşulları ve özellikle enflasyon, kira artışları ve vergi oranlarındaki artışları karşılamaması yatıyor.
İşte bazı önemli noktalar:
2024 yılı Enflasyon ve Alım Gücü: %47 olarak açıklanan enflasyon, zaten var olan alım gücünü düşürürken, %30'luk asgari ücret zammı bu kaybı tam olarak telafi etmiyor. Yani, çalışanların reel gelirleri artmak yerine azalmış oluyor.
En büyük tepki de maşları geçen konut kiralarındaki %60'lık artış, özellikle büyük şehirlerde yaşayan ve kirada oturan asgari ücretliler için büyük bir yük oluşturuyor. Asgari ücrete yapılan zam, kira artışlarını karşılamaktan çok uzak kalıyor.
Devlet kurumlarında Vergi, harç ve kurum ödemelerindeki %43.93'lük yeniden değerleme oranı, zaten kısıtlı bütçeye sahip olan asgari ücretlilerin üzerindeki mali yükü daha da artırıyor.
İşveren Desteği: İşverenlere sağlanan %42.86'lık asgari ücret desteği, bir yandan işverenlerin yükünü hafifletirken, diğer yandan asgari ücretlilerin beklentilerinin karşılanmaması eleştirilere neden oluyor.
Atalay; "Kabul edilir değil"
Sakaryalı olan Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, ülkenin yarısının asgari ücretle çalıştığını söyledi. İşveren ile hükümetin anlaştığını belirten Atalay, "Bu ücretin yıllık da 6 aylık da olsa kabul edilebilir bir tarafı yok." dedi. Atalay, düzenleme yapılmadığı müddetçe asgari ücret komisyonuna bir daha katılmayacaklarını açıkladı.
Tandoğan’da miting var
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, asgari ücretin açıklanmasının ardından sendikaları ziyaret etti. Açıklanan rakamın kabul edilir bir yanı olmadığını belirterek. CHP, 28 Aralık Cumartesi günü Ankara’daki Tandoğan Meydanı’nda asgari ücret mitingi yapma kararı aldı. CHP hükümete geçim yoksa erken seçim var diye çağrısını bir kez daha yeniledi.
Açıklanan asgari ücret zammı, yukarıda belirtiğimiz ekonomik göstergelerle birlikte değerlendirildiğinde, birçok kesim tarafından yetersiz bulunuyor. Özellikle enflasyonun yüksek seyretmesi, kira artışlarının kontrolsüz bir şekilde devam etmesi ve vergi yükünün artması, asgari ücretlilerin 2025 yılında da yaşam koşullarını zorlaştırmaya devam edecek görünüyor.
Hükümetin tepkilere karşı adımı ne olacak?
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in mali disiplin ve enflasyonun tek haneli rakamlara indirmesi için çalışma programını sekteye uğratılmaması için hükümet tepkilere rağmen Şimşek’in programına destek veriyor.
Bu gelişmelerin ardından hükümet bu tepkilere kulak verip yeni bir çözüm adımı atar mı onu yeni yılın ilk ayın ortalarında gözlemleyebiliriz.