Ukrayna ve Rusya savaşının tarıma etkilerini Sakarya Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Tunahan değerlendirdi.
Dünya buğday ihracatının üçte birini yapan iki ülkenin savaşması nedeniyle tedarik zincirinde kırılma meydana geleceğini söyleyen Prof. Dr. Hakan Tunahan, “Ukrayna ve Rusya’nın buğday ve tahıl stokları acilen sevk edilmezse, bu ürünlerin fiyatları görülmemiş seviyelere yükselebilir” dedi.
Rusya ve Ukrayna dünya buğday ihracatının üçe birini, mısır ticaretinin beşte birini ve ayçiçek yağı üretiminin neredeyse yüzde 80’ini yaptığına değinen Prof. Dr. Hakan Tunahan, “Bugün Rusya ve Ukrayna’nın tahıl ihracatı dünyada ticareti yapılan toplam kalorinin yaklaşık %12’sini oluşturmakta. Hatta topraklarının %70’den fazlası tarıma ayrılmış durumda. Bu sebeple Ukrayna Avrupa’nın ekmek sepeti olarak biliniyor.” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği De Olumsuz Etkilenecek
AB’nin mahsul kalitesinin ve üretiminin olumsuz etkileneceğini söyleyen Prof. Dr. Tunahan, “Özellikle Avrupa ve Birleşik Krallık’taki gıda endüstrisinin yükselen enerji fiyatlarından da etkilenmesi beklenebilir. Çünkü gübrenin ana maddesi olan doğal gaz fiyatlarının daha da artması, çiftçilerin maliyet artışını karşılayamaması durumunda gıda fiyatlarını artıracak ve kullanımı kesmeleri hâlinde de mahsul kalitesini ve üretimi olumsuz etkileyecek.” açıklamasında bulundu.
Mısır İthalatında İki Büyük Ülke
2020 verilerine göre, Dünyanın en büyük buğday ithalatçısı olan iki ülkesi Mısır ve Türkiye olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hakan Tunahan, “Mısır, buğday ithalatının yüzde 86’sını Türkiye ise yüzde 75’ini Ukrayna ve Rusya’dan yapıyor. Dahası Türkiye, dünyanın en fazla un ihracatı yapan ülkesi ve bu ürünün girdisini de bu ülkelerden sağlıyor.” İfadelerini kullandı.
Türkiye’den Sevkiyatlar Yüzde 80 Azaldı
Türkiye’nin yaş meyve ve sebze ihracatında bu iki ülkenin önemini vurgulayan Tunahan, “Rusya, 2021’de yüzde 32,88’lik pay ve 3 milyar 83 milyon Dolarlık ihracat ile Türk yaş meyve ve sebze sektörünün en büyük pazarı. Ancak savaşın başlaması ile birlikte, Rusya ve Ukrayna’ ya yönelik sevkiyatların hemen hemen yüzde 80 azaldığı anlaşılıyor. Ukrayna’ya sevkiyat ise yapılamıyor.” dedi.
Türkiye’nin gıda tedariği için aldığı önlemlere de değinen Tunahan, “Türkiye gittikçe büyüyen gıda tedariği güvenliği konusunda önemli bir adım atarak zeytinyağı, fasulye ve kırmızı mercimek ihracatına kısıtlama getirdi” diye konuştu.
Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile tarımsal bağlantısı
Rusya ve Türkiye arası tarımsal ilişkiler büyük yer kaplıyor. Türkiye’nin en önemli pazarı olan
Türkiye’den Rusya’ya ihraç edilen başında domates ve narenciye geliyor. Bunun yanı sıra Türkiye’den iki ülkeye limon, kayısı, yaş üzüm, kiraz, ayva, çilek ve armut gibi yaş meyveler de ihraç ediliyor.
Türkiye’de 2021 yılında çavdar, arpa ve kırmızı mercimek üretiminde %30’luk bir düşüş gözlemlenirken; nohut ve şeker pancarı üretiminde ise yüzde 20’nin üstünde bir düşüş söz konusu.